Τις τελευταίες δεκαετίες, βρίσκεται σε εξέλιξη ένα διαρκές έγκλημα εναντίον δύο φυσικών οικοσυστημάτων στη Βόρεια Ελλάδα, στην Κεντρική Μακεδονία και συγκεκριμένα στις δύο λίμνες Κορώνεια και Βόλβη.

Στο έγκλημα συμμετέχουν ενεργά ή παθητικά τόσο οι μόνιμοι κάτοικοι της ευρύτερης περιοχής καθώς και οι τοπικοί φορείς, η τοπική αυτοδιοίκηση πρώτου και δευτέρου βαθμού και η πολιτεία γενικότερα.

Το πρόβλημα ξεκίνησε από την αλόγιστη και χωρίς κανένα έλεγχο χρήση νερού από τους καλλιεργητές. Με τη χρήση εκατοντάδων αρχικά και χιλιάδων αργότερα έως σήμερα, νόμιμων και παράνομων γεωτρήσεων, προκάλεσαν την πτώση της στάθμης και των δύο λιμνών. Και όλα αυτά με την ανοχή (ουσιαστικά) όλων των εμπλεκομένων στο πρόβλημα. Η Κορώνεια, που βρίσκεται δυτικότερα, είναι σε χειρότερη κατάσταση από τη Βόλβη που βρίσκεται στα ανατολικά. Η πτώση της στάθμης είχε ως συνέπεια τη απομάκρυνση της υδρόβιας πανίδας και το σημαντικό περιορισμό της χλωρίδας των λιμνών.

Ταυτόχρονα, υπήρξε αντιστροφή του ρου των υδάτων από τη θάλασσα προς τις λίμνες λόγω της πτώσης της στάθμης του υδροφόρου ορίζοντα με αποτέλεσμα να αλλάξει σε σημαντικό βαθμό το μικροπεριβάλλον και η χημική σύσταση των νερών. Επιπρόσθετα, η αλόγιστη χρήση λιπασμάτων περιμετρικά των λιμνών, επιδείνωσε ακόμα περισσότερο την κατάσταση, συνεπικουρούμενη και από την απόθεση λυμάτων από τις τοπικές βιοτεχνίες και βιομηχανίες, που επιλέγεται ως ο ευκολότερος και «οικονομικότερος» τρόπος απομάκρυνσής τους. Κάτι πρέπει να γίνει, επιτέλους, προς τη σωστή κατεύθυνση!

Η πρώτη αρνητική συνέπεια για τους ανθρώπους ήταν η έλλειψη νερού για τις καλλιέργειες (άρδευση) καθώς, εκτός από τη στάθμη των λιμνών, υποχώρησε και η στάθμη του υδροφόρου ορίζοντα.

Στη συνέχεια, υπήρξε πρόβλημα και στην ύδρευση της περιοχής καθώς, εκτός από τη μείωση της ποσότητας των υδάτων, εμφανίστηκε και πρόβλημα υφαλμύρωσης τόσο των λιμνών όσο και του υδροφόρου ορίζοντα.

Λόγω αυτής της κατάστασης, αρκετοί κάτοικοι αναγκάστηκαν να μεταναστεύσουν σε άλλες περιοχές, άλλοι αναγκάστηκαν να αλλάξουν επάγγελμα. Για παράδειγμα, οι αλιείς είτε αναγκάστηκαν να αλλάξουν τον τόπο που δραστηριοποιούνται, γιατί τα ψάρια από τις λίμνες πρακτικά εξαφανίστηκαν ή να αλλάξουν επάγγελμα. Παρόλο αυτό τον κοινωνικό αντίκτυπο, αρκετοί καλλιεργητές πιστεύουν ότι καλώς έγινε ό,τι έγινε, καθώς θα έχουν περισσότερη γη να καλλιεργούν. Οπότε στη περίπτωση αυτή ταιριάζει το «πάθαμε και ΔΕΝ μάθαμε».

Ας ευχηθούμε να βάλουν όλοι μυαλό πριν είναι αργά και τα πράγματα είναι μη αναστρέψιμα.

Written by: Papazoglou Panagiotis, postgraduate student in the School of Forestry and Natural Environment, Aristotle University of Thessaloniki, Greece