Η «μάχη της Κερατέας» ήταν σκληρή. Δεν αναφέρομαι σε κάποια μάχη με κάποιον εξωτερικό εχθρό, αλλά στη «μάχη» που έδωσαν οι κάτοικοι της Κερατέας με τα ΜΑΤ για 128 ολόκληρες μέρες.

Ήταν ξημερώματα της 11ης Δεκεμβρίου 2010 στην Κερατέα όταν ήχησαν οι σειρήνες της πολιτικής προστασίας και οι καμπάνες των εκκλησιών. Σύσσωμη η τοπική κοινωνία βρισκόταν σε συναγερμό για να εμποδίσει με κάθε τρόπο τα εργολαβικά μηχανήματα που με συνοδεία ισχυρών αστυνομικών δυνάμεων προσπαθούσαν να φτάσουν – να εισβάλλουν κατά τους Κερατιώτες – στο λόφο του Οβριοκάστρου. Εκεί είχε αποφασιστεί εδώ και χρόνια να κατασκευαστεί Χώρος Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ), ένας από τους τρεις που προέβλεπε το Περιφερειακό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων Αττικής.

Οι αντιδικίες της κυβέρνησης και της Περιφέρειας Αττικής με τους τοπικούς κατοίκους και τις αυτοδιοικητικές αρχές είχαν ξεκινήσει πολλά χρόνια πριν και αρκετές προσπάθειες για ειρηνική επίλυση τους είχαν πέσει στο κενό.

Η κυβέρνηση, υπό την πίεση για άμεση λύση σωρευτικών προβλημάτων δεκαετιών που σχετίζονται με την μη ορθολογική διαχείριση των απορριμμάτων, επέμενε αν και με αρκετές δημόσιες αμφιταλαντεύσεις στη δημιουργία ΧΥΤΑ στο χώρο που η ίδια είχε κηρύξει προστατευόμενο αρχαιολογικό χώρο, ιστορικό τόπο και τοπίο ιδιαίτερο φυσικού κάλλους. Οι κάτοικοι αντιδρούσαν στη χρήση του συγκεκριμένου χώρου όχι μόνο επειδή ήταν αρχαιολογικός αλλά επειδή ανησυχούσαν για την ποιότητα του περιβάλλοντος και την ποιότητα της ζωής τους. Αυτές οι ανησυχίες όμως αποκρούονταν από το Συμβούλιο της Επικρατείας, η αμφιταλάντευση του οποίου στη διάρκεια των ετών επέτεινε τη σύγχυση και τη διαμάχη.

Στο καζάνι που έβραζε από την αποτυχία του σχεδιασμού και της συνεννόησης μέσω του διαλόγου, έρχονταν να προστεθούν η δυσπιστία των κατοίκων απέναντι στην εργολαβική κοινοπραξία, η περιρρέουσα ατμόσφαιρα μιας κοινωνίας που λόγω της τεράστιας κρίσης έχανε τα κεκτημένα της και το ρόλο της στη διαδικασία λήψης αποφάσεων, και η υψηλού ρίσκου τακτική της επιβολής μέτρων και της κατασκευής έργων που σχετίζονται με το περιβάλλον και την ποιότητα ζωής με τη συνδρομή των ΜΑΤ. Τα ΜΑΤ είναι αστυνομικές δυνάμεις που ίσως δεν είναι εξειδικευμένες στην εξεύρεση συναίνεσης και στην ειρηνική επίλυση πολυσύνθετων προβλημάτων, όπως η διαχείριση απορριμμάτων.

Πολλή βία, πολλοί τραυματίες, πολλές συλλήψεις, πολλές υλικές ζημιές, πολλά χρήματα χαμένα, αλλά κυρίως πολλή πικρία.

Στο τέλος του αυτοβιογραφικού χρονογραφήματος με τίτλο: «Κερατέα, 27 Ιανουαρίου 2011» του βιβλίου του «Η υψηλή τέχνη της αποτυχίας» ο συγγραφέας Βαγγέλης Ραπτόπουλος καταγράφει ένα στοχασμό του από την επαφή του με τα γεγονότα της «μάχης της Κερατέας»: «όταν σε αντιμετωπίζουν σαν σκουπίδι, ξεσηκώνεσαι για να νιώσεις άνθρωπος».

Αρκετοί κάτοικοι και ο δήμαρχος ακόμα αντιμετωπίζουν τα δικαστήρια για τις κινητοποιήσεις τις οποίες οι τοπικοί κάτοικοι και σημαντικό μέρος της ελληνικής κοινωνίας θεωρεί έναν δυναμικό και αλλά δίκαιο, λυτρωτικό αγώνα για μια αξιοπρεπή διαβίωση ενάντια στα οποιαδήποτε συμφέροντα.

Η αποχώρηση των ΜΑΤ από την περιοχή συνοδεύτηκε με μία συμβιβαστική πρόταση που αφορούσε τη δημιουργία Ολοκληρωμένης Εγκατάστασης Διαχείρισης Απορριμμάτων (ΟΕΔΑ) στη θέση «Φοβολές» της Κερατέας που βρισκόταν παλαιά χωματερή, η οποία εκκρεμεί.

Η ειρηνική λύση όπως ήταν φυσικό θεωρήθηκε από όλους ως νίκη της «μάχης της Κερατέας». Η «μάχη της Κερατέας» ήταν σκληρή, αλλά κερδήθηκε! Γιατί δεν κερδήθηκε χωρίς να δοθεί καν αυτή η μάχη;

Written by: Lykaki Afroditi, student in the Department of Pedagogy, University of Athens, Greece