Το σχέδιο εκτροπής του Αώου δε συνάδει με τις αρχές και τις αξίες της αειφόρου ανάπτυξης, για τους λόγους που θα αναπτύξουμε παρακάτω. Ο ποταμός Αώος πηγάζει από την Ήπειρο και έχει  συνολικό μήκος 260 km (70 km σε ελληνικό έδαφος και τα υπόλοιπα 190 σε αλβανικό). Ο Αώος πηγάζει από την βόρεια Πίνδο  διασχίζει τη Βοβούσα με το πέτρινο γεφύρι της, περνάει έξω από την Κόνιτσα με τελικό προορισμό την Αδριατική θάλασσα. Πιο συγκεκριμένα, η ανέγερση του σχεδιαζόμενου φράγματος στον Αώο για εκτροπή των νερών του, συνεπάγεται δυσμενείς επιπτώσεις  σε όλα τα συνδεδεμένα με τον Αώο οικοσυστήματα, υδάτινα και χερσαία. Αξίζει να υπογραμμιστεί, ότι η θέση κατασκευής των έργων εκτροπής βρίσκεται εντός προστατευόμενης περιοχής (Εθνικό Πάρκο Βόρειας Πίνδου), με εξαιρετικά υψηλή οικολογική και αισθητική αξία. Ειδικότερα η ένταξη 11 περιοχών εντός του Εθνικού Πάρκου Βόρειας Πίνδου στο δίκτυο NATURA 2000 έγινε λόγω της ύπαρξης σε αυτές συγκεκριμένων περιβαλλοντικών χαρακτηριστικών με στόχο την προστασία και ανάδειξή τους. Δεκάδες είδη χλωρίδας και πανίδας εξαρτώνται άμεσα ή έμμεσα από την ποιοτική και ποσοτική κατάσταση των νερών του Αώου ποταμού. Επίσης τα έργα εκτροπής θα επηρεάσουν αρνητικά τον χαρακτήρα του τοπίου της περιοχής, καθώς θα αλλοιώσουν τα χαρακτηριστικά που σήμερα τον καθιστούν κύριο πόλο έλξης οικοτουρισμού. Επίσης το υδάτινο σύστημα του ποταμού Αώου έχει ήδη υποστεί μια εξαιρετικά μεγάλη απώλεια υδάτινου δυναμικού μέσω της κατακράτησης ποσότητας νερού που τροφοδοτούν τη λίμνη του Υδροηλεκτρικού Σταθμού Πηγών Αώου. Το γεγονός αυτό είχε και έχει ως αποτέλεσμα σημαντική μείωση της υδατοπαροχής του, η οποία σε περίπτωση που κατακρατηθούν και νέες ποσότητες νερού, όπως προβλέπεται, θα επιφέρει περαιτέρω επιπτώσεις στο όλο οικοσύστημα. Δεν μπορεί να παραληφθεί ότι το σχεδιαζόμενο έργο παραβιάζει την οδηγία πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα νερά (2000/60/ΕΚ), την οδηγία των οικοτόπων (1992/43/ΕΟΚ), τη Σύμβαση Παγκόσμιας Πολιτιστικής και Φυσικής Κληρονομιάς της UNESCO. Eπιπρόσθετα, εκτιμάται ότι το περιβαλλοντικό κόστος της εκτροπής των νερών του Αώου θα είναι δυσανάλογα μεγαλύτερο από το όποιο αναμενόμενο όφελος προκύψει από την παραγωγή ενέργειας. Αξίζει να σημειωθεί τέλος, ότι το έργο δεν έχει τη στήριξη της τοπικής κοινωνίας ούτε φορέων και οργανώσεων ειδικών και αρμόδιων σε θέματα περιβαλλοντικής πολιτικής. Αντίθετοι στην κατασκευή του έργου είναι ο Φορέας Διαχείρισης του Εθνικού Πάρκου Βόρειας Πίνδου, ο Φορέας Διαχείρισης Λίμνης Παμβώτιδας, οι Δήμοι Ζαγορίου και Κόνιτσας, οι περιβαλλοντικές ΜΚΟ που δραστηριοποιούνται στην περιοχή (ΚΑΛΛΙΣΤΩ, WWF Ελλάς), ο Σύλλογος Προστασίας Περιβάλλοντος Ιωαννίνων, το Μεσογειακό Ινστιτούτο για τη Φύση και τον Άνθρωπο (Med-ΙΝΑ) και πολλοί άλλοι.

 

Written by: Olga Siarka, student in the Department of Primary Education, University of Ioannina, Greece